به گزارش انبار مرکزی ضایعات , بهترین خریدار ضایعات آهن ، فلزات و سایر موادی هستند که در فرآیند های صنعتی، ساختمانی و خانگی ایجاد می‌شوند و دیگر قابل استفاده نیستند. این ضایعات می‌توانند موجب آلودگی محیط زیست، از دست رفتن منابع ارزشمند و کاهش زیبایی شهر ها شوند. بنابراین، لازم است که این ضایعات به صورت مناسب جمع آوری، حمل و نقل و بازیافت شوند. حمل و نقل ضایعات یکی از مراحل مهم و حساس مدیریت ضایعات است. این مرحله شامل انتقال ضایعات از محل تولید یا جمع آوری به محل دفن، بازیافت یا تولید انرژی است. همچنین باید به گونه‌ای انجام شود که کمترین هزینه، زمان و آسیب را به محیط زیست و انسان ها وارد کند. برای بهترین روش حمل و نقل ضایعات، باید چند عامل را در نظر گرفت. این عوامل عبارتند از:
نوع و ماهیت ضایعات
ضایعات می‌توانند جامد، مایع، گازی، خطرناک، غیرخطرناک، قابل فشرده سازی، غیرقابل فشرده سازی، قابل بازیافت، غیرقابل بازیافت و غیره باشند. این نوع و ماهیت ضایعات تعیین کننده‌ی روش، وسیله، ظرفیت، فرکانس و مسیر حمل و نقل آن ها است. برای مثال، ضایعات خطرناک باید با رعایت استاندارد های ایمنی و به کمک وسایل مخصوص حمل شوند. یا ضایعات قابل فشرده سازی می‌توانند با استفاده از کانتینر های بزرگ‌تر حمل شوند.
حجم و وزن ضایعات
حجم و وزن ضایعات نیز بر روش، وسیله، ظرفیت و فرکانس حمل و نقل تأثیر دارد. برای مثال، ضایعات با حجم و وزن بالا نیاز به وسایل حمل و نقل سنگین و ظرفیت بالا دارند. یا ضایعات با حجم و وزن کم می‌توانند با فرکانس بیشتر و وسایل حمل و نقل سبک‌تر حمل شوند.
مسافت و مقصد حمل و نقل
مسافت و مقصد حمل و نقل نیز بر روش، وسیله، زمان و هزینه حمل و نقل آن ها اثرگذار است. برای مثال، ضایعاتی که باید به محل های دوردست یا خارج از کشور حمل شوند، نیاز به روش های حمل و نقل بین‌المللی مانند حمل دریایی، هوایی یا ریلی دارند. یا ضایعاتی که باید به محل های نزدیک یا داخل شهر حمل شوند، می‌توانند با روش های حمل و نقل داخلی مانند حمل جاده‌ای با کامیون و … حمل شوند.
هزینه و اقتصاد حمل و نقل
هزینه و اقتصاد حمل و نقل نیز باید در انتخاب روش حمل و نقل آن ها مد نظر قرار گیرد. درواقع هزینه حمل و نقل شامل هزینه های مربوط به وسیله، سوخت، نیروی انسانی، بیمه، تعمیر و نگهداری، مالیات، عوارض و غیره است. اقتصاد حمل و نقل ضایعات شامل سود و زیان ناشی از حمل و نقل است. برای مثال، حمل و نقل ضایعات قابل بازیافت می‌تواند سودآور باشد، اما حمل و نقل ضایعات غیرقابل بازیافت می‌تواند زیان‌ده باشد.
قوانین و مقررات حمل و نقل
قوانین و مقررات حمل و نقل نیز باید در انتخاب روش حمل و نقل آن ها رعایت شوند. این قوانین و مقررات ممکن است مربوط به محیط زیست، ایمنی، بهداشت، تردد، گمرک و غیره باشند. برای مثال، حمل و نقل ضایعات خطرناک باید با رعایت قوانین محیط زیست و ایمنی انجام شود. یا حمل و نقل به خارج از کشور باید با رعایت قوانین گمرکی انجام شود.
حمل و نقل به چند دسته تقسیم میشود؟
با توجه به این عوامل، می‌توان گفت که بهترین روش حمل و نقل بستگی به شرایط خاص هر مورد دارد. اما به طور کلی، روش های حمل و نقل را می‌توان به چهار دسته تقسیم کرد:
جاده‌ای
در این روش، از وسایل نقلیه مانند کامیون، تریلی، وانت، موتورسیکلت و غیره استفاده میشود. این روش دارای مزایا و معایبی است. مزایای این روش عبارتند از:
- انعطاف پذیری و قابلیت دسترسی به محل های مختلف
- سرعت و زمان کم حمل و نقل
- هزینه پایین نسبت به برخی روش های دیگر
- امکان حمل و نقل انواع مختلف ضایعات
معایب این روش عبارتند از:
- آلودگی هوا، صدا و ترافیک ناشی از وسایل نقلیه
- محدودیت در ظرفیت و وزن حمل و نقل
- نیاز به نیروی انسانی و تعمیر و نگهداری وسایل نقلیه
- احتمال بروز حوادث و خسارات در حین حمل و نقل
ریلی
شامل استفاده از قطار، مترو، تراموا و غیره است. این روش نیز دارای مزایا و معایبی است. مزایای این روش عبارتند از:
- ظرفیت و وزن بالا در حمل و نقل
- هزینه کمتر در حمل و نقل مسافت های طولانی
- کاهش آلودگی هوا و ترافیک نسبت به حمل و نقل جاده‌ای
- امنیت و پایداری بیشتر در حمل و نقل
معایب این روش عبارتند از:
- نیاز به ساخت و نگهداری خطوط ریلی و ایستگاه ها
- عدم انعطاف پذیری و قابلیت دسترسی به محل های مختلف
- سرعت و زمان بیشتر در حمل و نقل مسافت های کوتاه
- محدودیت در حمل و نقل انواع مختلف ضایعات
هوایی
شامل استفاده از هواپیما، هلیکوپتر و غیره است. این روش نیز دارای مزایا و معایبی است. مزایای این روش عبارتند از:
- سرعت و زمان کمتر در حمل و نقل مسافت های طولانی
- انعطاف پذیری و قابلیت دسترسی به محل های دوردست و دشوار
- امنیت و پایداری بالا در حمل و نقل
- کاهش ترافیک و آلودگی صدا نسبت به حمل و نقل جاده‌ای
معایب این روش عبارتند از:
- هزینه بسیار بالا در حمل و نقل
- ظرفیت و وزن کم در حمل و نقل
- نیاز به ساخت و نگهداری فرودگاه ها و پایگاه ها
- آلودگی هوا ناشی از وسایل نقلیه
دریایی
شامل استفاده از کشتی، قایق، لنج و غیره است. این روش نیز دارای مزایا و معایبی است. مزایای این روش عبارتند از:
- ظرفیت و وزن بسیار بالا در حمل و نقل
- هزینه کمتر در حمل و نقل مسافت های طولانی
- امکان حمل و نقل انواع مختلف ضایعات
- کاهش ترافیک و آلودگی صدا نسبت به حمل و نقل جاده‌ای
معایب این روش عبارتند از:
- سرعت و زمان بیشتر در حمل و نقل
- عدم انعطاف پذیری و قابلیت دسترسی به محل های مختلف
- نیاز به ساخت و نگهداری بندر ها و اسکله ها
- آلودگی آب ناشی از وسایل نقلیه و ریزش ضایعات
خلاصه
به این ترتیب، می‌توان گفت که انتخاب بهترین روش حمل و نقل ضایعات نیاز به توجه به عوامل مختلف دارد. هر روش حمل و نقل دارای مزایا و معایب خاص خود است و باید با توجه به شرایط هر مورد انتخاب شود.
